Blockchain là một bước tiến mới của công nghệ hay chỉ là một hình thức dữ liệu mới chứ tiềm năng chưa thể “chuyển mình” thành một giải pháp đột phá như mọi người đang mong đợi?
Nếu có theo dõi báo chí những ngày cuối 2017 đầu 2018, ắt hẳn bạn đã nghe qua “Bitcoin”, một từ khóa mà theo thống kê của Google có lượng tìm kiếm tăng 1000% trong năm 2017. Thế nhưng, đằng sau những biến động giá của Bitcoin và những đồng tiền kỹ thuật số khác, công nghệ hỗ trợ mang tên blockchain mới thực sự là nhân tố tiềm năng, được so sánh với Internet trong những năm đầu sơ khai và hứa hẹn sẽ ảnh hưởng đến mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội.
Blockchain – những điểm nổi bật
Theo Mark Gates trong cuốn Blockchain – Bản chất của Blockchain, Bitcoin, tiền điện tử, hợp đồng thông minh và tương lai của tiền tệ, Blockchain giống một cơ sở dữ liệu, là một hình thức lưu trữ hồ sơ giá trị và giao dịch theo phương thức sổ cái phân tán (distributed ledger) trên nền tảng các máy tính ngang hành (peer-to-peer). Nền tảng công nghệ này sử dụng một hệ thống được mã hóa bởi các thuật toán phức tạp với cơ sở dữ liệu các bản ghi giao dịch phi tập trung, cho phép người dùng trong cộng đồng sử dụng có thể truy cập công khai nhưng không một ai có thể can thiệp, sửa đổi.
Trong khi đa phần các giao dịch hiện tại đều đòi hỏi có một đơn vị trung gian như ngân hàng và các tổ chức tài chính, blockchain cho phép giao dịch được tiến hành trực tiếp, không cần bên thứ ba, mà vẫn đảm bảo được tính bảo mật, độ tin cậy cao, do đó, giúp các giao dịch diễn ra nhanh chóng và tiết kiệm hơn. Bên cạnh đó, nhờ các khối (block) được tạo ra khi có giao dịch mới và nối tiếp vào chuỗi khối của các giao dịch trước đó, rất khó để tác động và thay đổi thông tin, blockchain giúp tăng tính minh bạch cho các giao dịch và giảm bớt khả năng xảy ra gian lận.
Những thách thức
Một trong những ưu điểm nổi bật của việc áp dụng blockchain là tạo ra cơ hội để loại bỏ rào cản, đơn vị trung gian, tăng hiệu quả và tốc độ vận hành. Tuy nhiên lại đặt ra một thách thức cho các doanh nghiệp startup đó chính là phải hiểu rõ bản chất và cách thức vận hành của blockchain đồng thời xem xét cách thức thích nghi và quản lý hiệu quả khi đầu tư hoặc chuyển sang một công nghệ mới.
Không ngoài dự đoán, blockchain đang được ứng dụng trên nhiều lĩnh vực từ khối chính phủ, tổ chức ngân hàng – tài chính – tín dụng, chuỗi cung ứng, thương mại điện tử, nông nghiệp công nghệ cao đến IOT… và cũng không thể phủ nhận một điều rằng blockchain đang được sử dụng nhiều hơn trong mọi mặt cuộc sống của chúng ta. Dù vậy, phải hiểu rằng việc áp dụng công nghệ mới sẽ ảnh hưởng đến tính ổn định của doanh nghiệp, đòi hỏi khả năng thích ứng trước các rủi ro phát sinh. Những kỳ vọng về một công nghệ “ưu việt” sẽ biến đổi nhiều ngành công nghiệp hiện nay và thay thế nhiều công ty đã không thành hiện thực trong ngắn hạn nhưng có một xu thế rõ ràng là nền tảng blockchain sẽ tồn tại song song với những công nghệ hiện thời ở nhiều ngành công nghiệp
Blockchain – công nghệ đầy hứa hẹn tại thị trường Việt Nam
Năm 2017, có đến 90% ngân hàng lớn ở Bắc Mỹ và Châu Âu đang nghiên cứu và ứng dụng blockchain; thị trường công nghệ blockchain toàn cầu năm 2024 kỳ vọng sẽ tăng gấp 70 lần so với năm 2015 với giá trị lên lến 20 tỷ đô. Tại Việt Nam, các công ty áp dụng blockchain chủ yếu trong các lĩnh vực sau: dịch vụ tài chính (hơn 83%), chuỗi cung ứng (40%), dịch vụ công cộng (30%), năng lượng (30%), giáo dục (30%),… (Số liệu được tổng hợp và thống kê trong Báo cáo tổng quan Blockchain tại Việt Nam 2017 do Infinity Blockchain Labs thực hiện).
Cho đến hiện tại, phần lớn startup sử dụng Blockchain trong lĩnh vực tài chính như VBTC, Cash2vn và StibLab. Điều này cũng phần nào giải thích tại sao đa phần cộng đồng Việt Nam mới chỉ biết tới ứng dụng của Blockchain trong lĩnh vực Fintech (công nghệ tài chính) là chủ yếu.
Hiện nay số lượng startup blockchain tại Việt Nam lên tới hơn 20 doanh nghiệp, 10 sàn giao dịch và dưới 10 ICO (huy động vốn bằng tiền mã hoá) hiện đã được công bố bởi các công ty Việt Nam dù đa phần các công ty này đều đặt trụ sở tại nước ngoài như Singapore.
Một số ICO điển hình đã gây được tiếng vang trên thế giới có thể kể tới như Kyber Network (~ 52 triệu USD) và sắp tới có thể kể đến TomoChain (7,5 triệu USD) và BigBOM (khoảng 1 tỷ token). Số liệu này chưa tính các ICO không chính thức và còn đang gây tranh cãi trong cộng đồng hiện đang diễn ra khá tràn lan.
Các công ty và doanh nghiệp hiện đang bắt đầu triển khai các nhóm nghiên cứu hay dự án thử nghiệm về blockchain có thể kể tới Viettel, Napas, TMA Solutions, bên cạnh đó việc các ngân hàng, công ty kiểm toán hay bảo hiểm quan tâm tới blockchain cũng rất đáng ghi nhận.
Đa số công ty có đội ngũ kỹ sư Blockchain là người Việt Nam như Quoine – hoặc Copyrobo – cung ứng dịch vụ timestamp (đăng ký bản quyền các sản phẩm kỹ thuật số), hay SmartChain Labs – tư vấn và cung cấp các giải pháp về Blockchain. Tuy nhiên sản phẩm của các startup này đa phần vẫn hướng tới thị trường nước ngoài thay vì trong nước.
Giữa “làn sóng” blockchain với tiềm năng nổi bật, ở Việt Nam vẫn còn rất nhiều cuộc tranh luận xoay quanh thách thức được đặt ra khi các ngành, các doanh nghiệp startup đều có xu hướng ứng dụng, phát triển dựa trên nền tảng này.
Vậy blockchain là một bước tiến mới của công nghệ hay chỉ là một hình thức dữ liệu mới chứ tiềm năng chưa thể “chuyển mình” thành một giải pháp đột phá như mọi người đang mong đợi? Đây có phải là giải pháp cho mọi vấn đề trên thế giới? Các công ty khởi nghiệp tiên phong về blockchain cần phải chuẩn bị những gì để có thể giúp mọi người hiểu biết sâu hơn và tin tưởng hơn vào công nghệ mới này? Blockchain thật sự là một bước đột phá công nghệ hay trào lưu? Tất cả sẽ được giải đáp chi tiết trong Tuần lễ Blockchain Việt Nam diễn ra vào hai ngày 7-8/3/2018 với các diễn giả hàng đầu trong ngành, cùng thảo luận và chia sẻ những vấn đề thời sự nhất xoay quanh chủ đề công nghệ thế hệ mới.
Bên cạnh dàn diễn giả đến từ những tổ chức, doanh nghiệp toàn cầu như OCBC, World Bank, NEO, Fintech Association of HongKong, London Stock Exchange, Bank of America, Kraken… Bức tranh toàn cảnh về một công nghệ đầy hứa hẹn cũng như tiềm năng blockchain tại Việt Nam sẽ được chia sẻ bởi những gương mặt tiên phong trong cộng đồng blockchain Việt Nam hiện nay như: Anh Nguyễn Hưng Nguyên (Phó Chủ tịch Cty CP Thanh toán Quốc gia Việt Nam – Napas), Anh Trần Hữu Đức (Giám đốc FPT Ventures), Chị Katherine Ng (Phó Chủ tịch – Giám đốc Marketing, QUOINE), Anh Lưu Thế Lợi (Founder và CEO Kyber Network), Anh David Nguyễn Vũ (Giám đốc Trung tâm xúc tiến thương mại và đầu tư – VietCham Singapore).
Theo Trí thức trẻ
